لودیتها (Luddites) در قرن 19 ام ظهور یافتند؛ این افرادْ گروههای سازمانیافتهای را تشکیل میدادند که اعضای آنها صنعتگران ناراضی انگلیسی بودند. آنها برای تخریب ماشینآلات نساجی طغیان کردند، زیرا عقیده داشتند این فنآوریها رفته رفته جایگزین کارگران کارخانجات نساجی خواهند شد. این جنبش در روزهای پایانی سال 1811 از همسایگی ناتینگهام شروع شد و تا سال بعد به سایر شهرها نیز سرایت کرد [1].
جنبش مذکور به منظور توقف تکنولوژی و ممانعت از به اصلاح اتوماسیون تلاش مذبوحانه ای را آغاز کرد. قاعدتاً در آن دوره هنوز واژۀ «اتوماسیون» وضع نشده بود. با وجود این، خواسته یا ناخواسته هدف این افراد مبارزه با چنین روندی بود، یعنی بهره بردن از متدهایی که جایگزین انسان در کسب و کار و تولید شود. از نظر آن ها چنین روندی منجر به بروز پدیدهای میشد که امروزه به آن بیکاری تکنولوژیکی (technological unemployment) میگویند [2].
سیر بیپایان بیکاری تکنولوژیکی:
همگام با رشدِ تکنولوژی، انجام دادن کارها آسان تر میشود. تعبیری که از این موضوع میشود این است که انجام کار بیشتر با نیروی کار کمتر میسر خواهد شد. افراد زیادی نیز قربانی این روند خواهند شد. بنابراین، بیکاری تکنولوژیکی سیر خود را تا به امروز ادامه داده و به نظر میرسد نمیباید هیچ پایانی برای آن متصور بود، زیرا بشر هیچ پایانی برای تکنولوژی متصور نیست.
کامپیوتر و بیکاری تکنولوژیکی:
با ظهور کامپیوتر و متعاقباً همهگیر شدن اینترنت شکل جدیدی از اضطراب گریبان متخصصان را گرفته است. همهگیر شدن فن آوری های مرتبط با کامپیوتر یعنی برخی مهارتهای قدیمی دیگر کاربردی ندارند و این امر به معنای از میان رفتن بسیاری از فرصتهای شغلی گذشته است [3].
یکی از فنآوریهایی که از دل اینترنت بیرون آمده پدیدهای است به نام گوگل ترنسلیت، برنامهای که تا چند سال پیش متخصصان و مترجمان با تمسخر به آن مینگریستند. اما این وسیله ظرف مدت زمانی کوتاه رشدی لجام گسیخته داشته و به پیشرفت های باورنکردنی دست یافته است.
ظاهراً مترجمان امروز همانند لودیت های 200 سال پیش باید نگران از دست دادن حرفۀ خود ظرف چند دهۀ آینده باشند. با این حال بعید می نماید بتوان سیاست لودیت های سال 1811 را در پیش گرفت و نیازی هم به این کار احساس نمی شود، چرا که به نظر میرسد این نگرانیها بیمورد باشند. زیرا وظیفۀ تکنولوژی صرفاً تسهیل امور است و افراد به جای واهمه از آن میبایست با آن همراه شوند.
نگرانیهای بیپایه و اساس:
تکنولوژی خالق فرصت های جدید است؛ به عنوان مثال، اینترنتْ انواع و اقسام جدیدی از بازاریابی را بنیان نهاده است. چنانچه بازاریابان سنتی با تکنولوژی جدید همراه و همگام شوند قادر خواهند بود به پیشرفتهای چشمگیری در زندگی حرفهای دست یابند. نگرانی دربارۀ تکنولوژی زمانی منطقی است که تنها نظارهگر آن باشیم و برای سازگاری با آن هیچ اقدامی نکنیم. تقریباً تمام حرفهها از فرصتی که فناوری اطلاعات پیش روی آنها قرار داده به نحو احسن استفاده کردهاند. چرا مترجمان از فرصتهای جدید استفاده نکنند؟
پیشبینی و دیدگاههایِ شخصی نگارنده:
در نظریۀ بقای اصلح، تنها کسانی باقی میمانند که بهتر از بقیه خود را با شرایط جدید وقف دهند. این مساله میتواند درباره ترجمه هم مصداق داشته باشد. از آنجا که گوگل ترنسلیت و سایر نرمافزارهای پشتیبان مترجم ظرف سالهای آتی به پیشرفتهای خیرهکنندهای دست خواهد یافت، تنها مترجمانی در رقابت باقی خواهند ماند که بهتر از سایرین با فناوریها و دانش روز آشنا باشند.
بنابراین، مترجم ضعیف و متوسط فضایی برای کار نخواهد یافت، و صرفاً مترجمانی موفق خواهند بود که از دانشی فوق العاده برخوردار باشند، چرا که ظرف 50 سال آینده عملکرد گوگل ترنسلیت از عملکرد مترجمان ضعیف و متوسط بهتر خواهد بود و دیگر کسی برای چنین مترجمانی اهمیتی قائل نخواهد شد.
سرانجامِ لودیتها، کارگران، و مترجمان
بلافاصله بعد از ظهور لودیتها مبارزه علیه آنها آغاز شد. برخی از آنها با مجازات حبس روبرو شدند، برخی را تبعید کردند، تعدادی را نیز به دار آویختند؛ در نهایت، به نظر نمیرسد لودیتها کاری از پیش برده باشند. امروزه، واژۀ لودیت به اشخاصی اطلاق میشود که مخالف تغییر تکنولوژی هستند [1].
شواهد نشان میدهند که پیشرفت تکنولوژی تأثیری بر بیکار شدن کارگران ماهر نداشته است و صرفاً کارگران غیرماهر امنیت شغلی خود را در خطر میبینند. زیرا دستگاههای پیچیده نیازمندِ اپراتورهای ماهر نیز هستند، و برای عقب نماندن از قافله لازم است کارگران غیرماهر مهارتهای خود را ارتقا بخشند.
مترجمان نیز باید دانش زبانیِ فوقالعادهای داشته باشند. زیرا همانطور که گفته شد، نرمافزارها ممکن است دیگر فضایی برای مترجمان ضعیف و متوسط باقی نگذارند. مترجمان فوقالعاده نیز علاوه بر دانش زبانی میبایست به فکر به روز نگاه داشتن دانش IT خود نیز باشند تا بتوانند از مزایای آن برای تسهیل و ارتقای کار خود بهرهمند گردند.
جمعبندی:
از زمان ظهور ماشینآلات نساجی تا به امروز 200 سال میگذرد و در این مدت هیچ گروهی قادر به بنا نهادن سد در مسیر رودخانۀ خروشان پیشرفت نبوده است. تنها میتوان به کشتیهایی مجهز شد که از توان حرکت در مسیر این رودخانه بهرهمند باشند. بدون شک فنآوریهایی مانند گوگل ترنسلیت در دهههای آتی صرفاً جایگزین مترجمانی خواهند شد که هیچ علاقهای به همراه و همگام شدن با تکنولوژی ندارند، اما آن دستهای که خود را با فناوری تطبیق میدهند و از آن نمیهراسند قادر خواهند بود در این مسیر پرتلاطم به حیات حرفهای خود ادامه دهند.
منابع:
(1)Britannica (2013) Luddite, Available at:britannica.com/EBchecked/topic/350725/Luddite (Accessed: 15th July, 2013).
(2)Major, A. & peoples, J. (1971) Men and Nations, USA: ....
(3)Steve Krar (...) TECHNOLOGY PHOBIA, Available at:http://www.automationmag.com/images/stories/LWTech-files/10%20Technology%20Phobia.pdf (Accessed: 7th July, 2013).